Qatar
- Liên Hiệp Châu Âu : Mối quan hệ nguy hiểm ?
Thanh Hà - RFI
Đăng ngày: 12/12/2022 - 14:59
Có tiền mua tiên cũng được. Chỉ cần có tiền, bất kỳ một quốc gia nào cũng có
thể làm thay đổi chính sách của Liên Hiệp Châu Âu, sao cho có lợi cho mình ?
Điều tra về vụ một số chính khách hàng đầu của Liên Hiệp Châu Âu bị Qatar mua
chuộc làm hủy hoại uy tín của Nghị Viện Châu Âu và để lộ rõ những lỗ hổng trong
chính sách chống tham nhũng của Bruxelles.
Cờ Liên Âu tung bay
trước trụ sở Bruxelles, ngày 09/12/2022. AP - Olivier Matthys
Phó chủ tịch Nghị Viện Châu Âu, Eva Kaili, 44 tuổi,
vừa trải qua đêm đầu tiên trong tù. Nghị sĩ đảng Xã Hội Hy Lạp, từng là một nhà báo nổi
tiếng trên đài truyền hình quốc gia, với hơn 20 năm kinh nghiệm trên chính trường,
vừa « rớt đài ». Khám xét nhà phó chủ tịch Nghị Viện Châu Âu, cảnh
sát Bỉ tìm thấy những bao tải đầy tiền và nhiều đồ vật đắt giá khác. Người bạn đời của bà Eva Kiali
và thân phụ bà cũng sa lưới cảnh sát điều tra.
Viện Công Tố Bỉ ra lệnh tạm bắt giữ bà cùng 3 quan chức châu Âu khác. Tất
cả bị khởi tố vì tội « tham gia một tổ chức tội phạm, rửa tiền, nhận
hối lộ ».
Truyền thông quốc tế nói đến « vụ tai
tiếng tham nhũng nghiêm trọng nhất » hủy hoại uy tín của Nghị Viện
Châu Âu đúng vào lúc đang diễn ra Cúp Bóng Đá Thế Giới Qatar 2022. Doha bị
nghi ngờ dùng tiền « mua chuộc » các chính khách
châu Âu. Cả Doha lẫn Bruxelles lại càng khó xử vào lúc Liên Âu chuẩn bị xem xét
khả năng miễn visa cho các công dân Qatar vào châu Âu. Chương trình đã lập tức
bị « đóng băng ».
Thêm một dấu hiệu nữa cho thấy Bruxelles lúng túng : chủ tịch
Nghị Viện Châu Âu, Roberta Metsola, lập tức thông báo đình chỉ chức vụ của
bà phó chủ tịch Kaili. Tại Athens, đảng Xã Hội Hy Lạp Pasok - Kinal khai trừ
Eva Kaili khỏi Đảng.
Thế nhưng, giới quan sát cho rằng, Liên Âu có nguy cơ bị suy yếu sau
tai tiếng này.
Trước hết, Tư Pháp Bỉ khởi động tiến trình điều tra, chứ đây
không phải là một quyết định ở cấp châu Âu. Nội điều đó cũng đủ làm dấy lên
nghi vấn về quyết tâm của Bruxelles trong nỗ lực chống tham nhũng. Một số nghị
viên châu Âu đã thốt lên rằng, nghi ngờ nhận tiền của Qatar chứng tỏ chính sách
chống tham nhũng của Liên Hiệp Châu Âu chỉ là những « lời nói
suông ». Tổ chức chống tham nhũng Transparency International, bồi
thêm : Kaili và những dân biểu châu Âu bị bắt quả tang « không
chỉ là một sự cố đơn lẻ » mà đây là một điều gì « phổ
biến » từ nhiều thập niên qua. Luật gia Alberto Alemanno, Đại học
Bruges-Bỉ, còn đi xa hơn khi cho rằng « Nghị Viện Châu Âu đã nhắm
mắt làm ngơ, hoàn toàn không kiểm soát về tư cách đạo đức » của
các nghị viên.
Cái khó thứ nhì là một khi mà uy tín của Liên
Âu bị sứt mẻ như vậy, liệu rằng Bruxelles có còn đủ tư cách mạnh mẽ lên án và
trừng phạt một số thành viên như Hungary cũng vì lý do tham nhũng nữa hay
không ?
Điểm nhậy cảm thứ ba là « vụ
tai tiếng » được phơi bày ra ánh sáng vào lúc Liên Hiệp Châu Âu
đang khát năng lượng và tìm mọi cách để thuyết phục Doha bán khí đốt cho 27
thành viên trong khối. Theo giới bảo vệ nhân quyền, đây là một trong những lý
do vì sao mà không mấy các nhà lãnh đạo châu Âu « tẩy chạy » cúp
bóng đá Qatar 2022 hay nhắc tới con số hơn 6.000 người lao động nhập cư thiệt mạng
trong các dự án xây dựng tại Quatar cho sự kiện thể thao trọng đại này.
Đương nhiên bất kỳ một định chế đa quốc gia nào, một quốc gia nào, hay
một tổ chức nào đều có thể bị mua chuộc và không một ai dám mạnh mẽ khẳng định
là bài trừ được tham nhũng đến tận gốc rễ, nhưng vụ tai tiếng đang làm hoen ố
uy tín của Nghị Viện Châu Âu cho thấy là Liên Âu dù mạnh mẽ tuyên bố chống tham
nhũng nhưng lại « thiếu vắng trầm trọng những cơ chế để kiểm soát,
để báo động và giới hạn » rủi ro này.
Chuyên gia về địa chính trị, Pierre Haski, của tạp chí L’Obs và đài
France Inter, ghi nhận rằng chính nhờ đó mà - nếu như kết quả điều tra được kiểm
chứng - Qatar chỉ cần có
tiền là cũng đủ sức để thao túng chính trường châu Âu, để gây sức ép với các
nhà lập pháp của Liên Hiệp Châu Âu vì lợi ích chính trị, kinh tế và có thể là
còn hơn thế nữa của Doha.
Chắc chắn rằng Qatar không là quốc gia duy nhất trên thế giới dùng đồng
tiền vào mục đích này. Cuối cùng, bên cạnh những hoạt động của các toán « lobby » gây
áp lực hành lang ở hậu trường, bên cạnh chiến thuật chia để trị như một số quốc
gia có thói quen áp dụng, thì sức mạnh của đồng tiền hay văn hóa « quà
cáp » vẫn là một công cụ đáng gờm để tạo ảnh hưởng.
Nghị viện châu Âu nói riêng, Liên Âu nói chung đang « ngồi
trên một thùng thuốc súng », bởi theo giới quan sát, cuộc điều
tra của Tư Pháp Bỉ sẽ còn mở rộng và chắc chắn còn nhiều bí mật từng bước được
phơi bày ra ánh sáng. Những tiết lộ đó sẽ khiến thêm bao nhiêu chính khách
châu Âu mất ăn mất ngủ ?
-----------------------------
CÁC NỘI DUNG LIÊN QUAN
LIÊN
HIỆP CHÂU ÂU - THAM NHŨNG
Nghi
án Nghị Viện Châu Âu bị Qatar mua chuộc: Tư pháp Bỉ mở rộng điều tra
Nghi
án Qatar hối lộ: Một phó chủ tịch Nghị Viện Châu Âu bị bắt giam
Nghi
án Qatar hối lộ Nghị Viện Châu Âu: Cảnh sát Bỉ thẩm vấn phó chủ tịch Nghị Viện
No comments:
Post a Comment