PHỞ
VIỆT TRÊN ĐƯỜNG CHINH PHỤC THẾ GIỚI
Huy
Thọ
11/12/2021
https://dulich.tuoitre.vn/pho-viet-tren-duong-chinh-phuc-the-gioi-20211207212718334.htm
Mong chỉ có một chuẩn mực cho phở Việt là không tưởng,
khác gì một hồi người ta tính đóng khung chuẩn mực cho bún bò rồi đã thất bại.
Nhưng, cho dù đó là phở gu Nam hay Bắc, phở ngoài nước hay trong nước, phở nhà
này với nhà kia, chí ít cũng phải nhận ra đó chính là vị phở, hương phở. Có như
thế mới mong phở bay đi khắp thế giới, chinh phục những người sành ăn khó tính.
NHỮNG CỘT MỐC ĐÌNH
ĐÁM CỦA PHỞ VIỆT
Tuổi đời của phở khá non trẻ khi theo các nhà
nghiên cứu văn hóa ẩm thực, món ăn này ra đời vào khoảng cuối thế kỷ 19 - đầu
thế kỷ 20.
Có nhiều giả thiết về nguồn gốc của phở, như
có người cho rằng nó có gốc gác từ món Ngưu nhục phấn (Trung Quốc), rồi có người
cho rằng nó là một sự biến tấu của món bò hầm Potaufeu của Pháp. Tuy nhiên, so
sánh về bản chất của hai món vừa kể, thật khó để bảo rằng phở là hậu thân của
hai món ấy.
Ngày nay, người ta dần tin vào giả thiết thứ
3, phở là biến tấu của món xáo trâu, một món ăn thuần Việt và ngày xưa thường
phục vụ cho tầng lớp bình dân. Sau này, khi người Pháp vào thì người Việt mới sử
dụng thịt bò và những bộ xương bò không biết làm gì đã được sáng tạo mang đi hầm
rồi trở thành món phở trứ danh.
Hình : https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/box4-1639195404698572799320.jpg
Chuyện lịch sử chỉ nhắc lại một chút để biết,
chứ điều quan trọng hơn cả là món phở ngon thật, và đã thuyết phục được khẩu vị
khắp năm châu. Chả thế mà dù ra đời khá muộn màn, đến tận năm 1930 mới lần đầu
xuất hiện danh từ phở trong tự điển Khai Trí Tiến Đức, nhưng chưa đầy 100 năm
đã chễm chệ trên công cụ tìm kiếm nhiều nhất thế giới - Google.
Trong khoảng giữa của hai cột móc ấy, phở đã
có những dấu ấn khác, như tháng 9-2007 từ phở xuất hiện trong tự điển Oxford lừng
danh của Anh. Ngày 19-5-2014, từ phở xuất hiện trong hệ thống từ điển nổi tiếng
của Mỹ - Merriam Webster. Hai năm sau, vào ngày 26-5-2016, từ điển nổi tiếng của
người Pháp Le Petit Larousse cập nhật từ phở…
Các tờ báo, chuyên trang ẩm thực cũng nhiều lần
đề cập, bình chọn phở bằng nhiều mỹ từ đầy vẻ yêu chiều. Mới nhất, vào tháng
4-2021, chuyên trang Love Food của Anh đã đưa ra một danh sách
các món ăn "phải thử trong đời". Trong danh sách đó, người Nhật có mì
Ramen, người Trung Quốc có vịt quay Bắc Kinh, người Pháp có món bò hầm
Bourguinon, người Ý có món mì Cacio E Pepe, người Hàn có món cơm trộn Bibimbap,
người Úc có món cá Barramundi… và Việt Nam có phở.
Cứ thế, phở theo chân người Việt lan tỏa khắp
5 châu, và ngày càng trở nên hấp dẫn hơn trong mắt bạn bè quốc tế.
Hình : https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/box1-16392287743592058075796.jpg
NGÀY CỦA PHỞ 12/12
Phở Việt như một cô gái đẹp đỏng đảnh, không dễ
chiều. Một món ăn có tên chung là phở, nhưng mỗi miền mỗi vẻ, thậm chí mỗi người
mỗi vẻ.
Hồi đầu tháng 5 -2021, trên trang du lịch của
BBC có một bài viết của tác giả Lili Tu nói về câu chuyện những tranh cãi dai dẳng
xung quanh món phở.
Vâng, cùng là phở cả, nhưng một người miền Bắc
vào Nam ăn tô phở đặc trưng Sài Gòn thì bỉu môi: Phở gì ngọt như chè, đã vậy lại
còn ăn với giá trụng, bỏ thêm cả tương đen nữa… Chưa kể, cái thìa (muỗng) nông
choèn choèn, nên cứ như là "tát nước dùng vào mồm"! Ngược lại, một
anh người Nam ra Hà Nội ăn phở thì chê nhạt, và "phở mà không có tương đen
tương đỏ thì vứt".
Hình : https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/box5-16391962563971077336855.jpg
Sự khác biệt không chỉ vùng miền mà còn cả khoảng
cách thế hệ. Một ông cụ Hà Nội thuộc thế hệ đầu tiên mang phở vào Sài Gòn (ông
đã mất cách đây hai năm) mở một tiệm phở ở quận 1 (TP.HCM), và quyết giữ cái hồn
cốt của phở xưa, nhưng chính người Bắc bây giờ cũng lắc đầu bảo ăn không
ngon.
Hay như bây giờ ra Hà Nội, bảo bạn bè đưa đi
thưởng thức tô phở ngon nhất Thủ đô, ắt cũng cãi nhau tưng bừng.
Trong nước đã thế, huống hồ nước ngoài. Chả thế
mà Giáo sư Bae Yang Soo - trưởng khoa tiếng Việt trường ĐH ngoại ngữ Busan Hàn
Quốc - một người từng có nhiều sống tại Việt Nam, cho biết: "Ăn phở ở Hàn
khác xa ở VIệt Nam"!
Cái sự phong phú đến đỏng đảnh đó đã có phần
ngáng chân phở trên con đường chinh phục thế giới.
Hình : https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/box6-16391963509191098592820.jpg
Mong chỉ có một chuẩn mực cho phở Việt là
không tưởng, khác gì một hồi người ta tính đóng khung chuẩn mực cho bún bò rồi
đã thất bại. Nhưng, cho dù đó là phở gu Nam hay Bắc, phở ngoài nước hay trong nước,
phở nhà này với nhà kia, chí ít cũng phải nhận ra đó chính là vị phở, hương phở.
Có như thế mới mong phở bay đi khắp thế giới, chinh phục những người sành ăn
khó tính.
Và đó là lý do mà Báo Tuổi Trẻ xung
phong làm sự kiện Ngày của phở vào 12-12 hàng năm.
Hình :
https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/boxpho-google-16392288937881913344057.jpg
TUỔI LÊN NĂM
Người ta vẫn thường nói rằng "con đường
chinh phục trái tim nhanh nhất là qua đường bao tử"! Điều ấy không chỉ
đúng cho những bà vợ muốn giữ chân các ông chồng lãng mạn; mà cả đúng cho việc
phát triển văn hóa của một quốc gia, một vùng đất.
Tuổi Trẻ có sáng kiến tổ chức Ngày của phở lần đầu tiên vào 12-12-2017 chỉ với
lý do như thế. Đó là mong muốn mọi người trên thế giới thưởng thức món phở độc
đáo của người Việt sẽ hiểu nhiều hơn đến cái hồn của người Việt. Đó là ăn một
tô phở không chỉ đơn thuần để no, mà còn phải ngon, đầy đủ dinh dưỡng; thậm chí
phở còn như một vị thuốc giải cảm, với nhiều gia vị thật sự là thuốc trong Đông
y như quế, hồi, thảo quả.
Hình :
https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/box7-16391969188561784086781.jpg
Trong lần tổ chức đầu tiên, Ngày của phở không chỉ đề cao văn hóa Việt, ẩm thực
Việt mà còn đi sâu vào khía cạnh kinh tế, cải thiện đời sống cho người nông
dân. Cụ thế, một kg gạo nếu chỉ dùng để nấu thành cơm thì giá trị kinh tế chỉ là
1, còn nếu chế biến thành bánh phở thì giá trị kinh tế tăng lên gấp 6 lần!
Nghĩa là thế giới ăn phở càng nhiều, người nông dân Việt càng vui!
Bước sang tuổi lên 2, tại sự kiện Ngày
của phở 12-12-2018, Cục sở hữu trí tuệ đã trao quyết định công nhận
Ngày của Phở 12-12 thuộc bản quyền sở hữu của Báo Tuổi Trẻ. Kể từ
đó, trách nhiệm như nặng nề hơn với các nhà tổ chức, cụ thể là phải luôn tìm
tòi những điều mới mẻ để Ngày của phở hằng năm thêm phong phú,
hấp dẫn.
Hình : https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/box8-16391972697921804569508.jpg
Ví dụ như bước sang tuổi lên 3, đã có thêm sự
kiện Đi tìm người nấu phở ngon với các danh hiệu Hoa hồi vàng,
Hoa hồi Bạc. Có những chủ nhân của danh hiệu Hoa hồi vàng đã kinh doanh Phở rất
thành công như Nguyễn Tiêu Bích Trân Trân - phở 34 Cao Thắng (TPHCM); Cao Văn
Luận (Melbourne - Úc)… Nhờ vậy, tiếng lành đồn xa, và năm sau luôn có nhiều thí
sinh đăng ký tham gia hơn năm trước.
Cũng ở tuổi lên 3, Ngày của phở thêm
một hoạt động là đưa phở về vùng sâu vùng xa. Chúng ta sẽ không thể hình dung nổi
là một món ăn phổ biến, thông dụng như phở nhưng không phải người dân Việt nào
cũng có cơ hội nếm qua. Cụ thể, năm 2019, tất cả thành viên trong đoàn mang phở
về Sóc Bombo (Bình Phước) đã không cầm được nước mắt khi chứng kiến những
đứa trẻ say sưa ăn tô phở đầu tiên trong đời. Hay năm 2019, nhiều người dân ở
Thanh Chương, Nghệ An cũng thú nhận lần đầu biết đến phở.
Hình : https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/box3-copy-1639198464815592703059.jpg
Và năm nay, ở tuổi lên 5, khi cả thế giới chứ
không riêng gì Việt Nam đều điêu đứng vì COVID-19, Ngày của phở cũng
tìm cách đưa món ăn bổ dưỡng hấp dẫn này đến với cộng đồng, thông qua chương
trình Xe phở yêu thương. Hơn
16.000 tô phở đã được mang đến các bệnh viện Lê Văn Thịnh, BV dã chiến số 3,
14, BV nhi đồng thành phố, BV điều trị COVID do BV Trung ương Huế đảm trách, BV
ung bướu TPHCM… phục vụ y bác sĩ và bệnh nhân.
Trước khi chinh phục thế giới, phở phải chinh
phục được người Việt! Hơn 16.000 tô phở của chương trình Xe phở yêu
thương thật sự đã đi vào lòng người, khi nó không chỉ là một món ăn
ngon, dinh dưỡng mà cả tấm lòng của tất cả mọi người, từ anh chị nấu phở đến
các nhà hảo tâm.
Hình :
https://cdn.tuoitre.vn/2021/12/11/box3-1639197854511466618696.jpg
Nội dung: HUY THỌ
Hình ảnh: QUANG ĐỊNH, NAM TRẦN, C.V.L
Thiết kế: KIỀU NHI
Concept: BẢO SUZU
No comments:
Post a Comment