Thượng đỉnh Geneva căng thẳng:
Biden và Putin mong đợi gì từ đối thủ?
BBC
Tiếng Việt
16 tháng 6 2021, 15:29 +07
https://www.bbc.com/vietnamese/world-57495821
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/E489/production/_118950585_mediaitem118949427.jpg
Ảnh chụp ngày 16/6
Trước khi hai tổng thống Joe Biden và Vladimir
Putin gặp nhau lúc 13:00 ngày thứ Tư ở một villa cổ bên hồ Geneva, Thụy Sĩ, họ
đều đã lên tiếng thừa nhận xung khắc ở cấp cao nhất.
Hy vọng duy nhất là hai bên đạt được đồng
thuận ở một số lĩnh vực nhỏ, theo BBC News trước
giờ họp thượng đỉnh.
Khác với các cuộc họp thượng đỉnh của lãnh đạo
Liên Xô cuối cùng, Mikhail Gorbachev, và các tổng thống Mỹ, Ronald Reagan và
George Bush vốn mang tính hòa giải, giảm nhiệt căng thẳng giữa hai hệ thống,
hội nghị thượng đỉnh Mỹ -Nga 16/06/2021 diễn ra khi các khác biệt tăng cao.
Tuần trước, ông Biden nói về "những hoạt
động gây hại của Nga" và nếu Moscow tiếp tục thì sẽ phải đối mặt với
"hậu quả mạnh mẽ".
Hồi tháng 3, trả lời phỏng vấn ABC News, ông
Biden dùng từ ngữ chưa từng có, gọi tổng thống Nga là "kẻ giết người".
Trả lời đài Mỹ NBC hôm 12/06,
khi ông Biden bước vào hội nghị G7 ở Anh để thúc đẩy một liên minh chống lại
Nga và Trung Quốc, Tổng thống Putin xác nhận rằng quan hệ Nga - Mỹ "ở điểm
thấp nhất, tồi tệ nhất sau nhiều năm".
Stephen Collinson viết trên trang CNN (15/06)
rằng cốt lõi trong chính sách ngoại giao của ông Putin lâu nay là "làm vỡ ổn
định chính trị và uy tín của Hoa Kỳ".
"Ông ta bị cáo buộc là đã can thiệp vào
hai cuộc bầu cử ở Mỹ nhằm giúp ông Donald Trump, người bị cho là mối đe dọa
nội bộ cho dân chủ Mỹ."
Mỹ mong Nga
"ngừng quấy rối"
Kỳ vọng của Biden về cuộc gặp xem ra không
cao.
Cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan nói rõ
điều đó khi cho biết thượng đỉnh Geneva là nhằm để "dựng lối bằng lan can
cho quan hệ" (nguyên văn -to establish handrails).
Tới Geneva, ông Biden có thế mạnh là vừa họp
G7 và gặp các đồng minh Nato nhằm tuyên bố "Nước Mỹ trở lại" trong
tinh thần đoàn kết với các đồng minh châu Âu, Đông Á, sau thời Trump.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/12592/production/_118945157_hi068025311-1.jpg
Cờ Mỹ, Nga và Thụy
Sĩ ở Villa La Grange trước cuộc họp
Nói ngắn gọn thì Hoa Kỳ cần vạch ra một lối
đi tạm gọi là thỏa thuận được với Nga để tránh bị bất ngờ trước các chiêu của
một đối thủ tinh quái (cunning).
Ngoài hòa hoãn để tránh leo thang quân sự, Mỹ
muốn Nga đồng ý về nghị trình chống biến đổi khí hậu.
Ông Putin có thể sẽ chấp nhận điều đó để đổi
lấy những thứ khác, nhưng giới quan sát cho rằng kinh tế Nga vốn dựa vào khai
khoáng và dầu khí, sẽ khó cải tổ kịp để đạt các chỉ tiêu cắt giảm C02 đầy tham
vọng mà G7 đưa ra.
Các báo châu Âu nhắc rằng hội nghị thượng đỉnh
đôi khi là dịp các lãnh đạo thể hiện điều họ muốn nói cho công chúng và đồng
minh hơn là đạt được gì từ đối tác, đối thủ.
Thượng đỉnh Trump-Biden năm 2018 bị cho là
"tai hại khủng khiếp" và ông Biden ý thức được điều đó.
Oliver Carroll viết trên The Independent tại
Anh sáng thứ Tư rằng ông Biden "mong muốn qua cuộc gặp với ông Putin,
Hoa Kỳ phục hồi lại ảnh hưởng bị mất vì khoảng trống thời Trump để lại".
Còn về phía Nga, ông Putin "mong giành lại
danh dự, uy tín cho Nga sau Crimea".
Tất cả bắt đầu từ
vụ Crimea
Nước Nga bị cấm vận, tẩy chay sau khi đơn
phương sáp nhập bán đảo Crimea của Ukraine.
Các hoạt động sau đó ở vùng "biên giới gần"
mà Nga thực hiện trực tiếp hoặc thông qua các nhóm được ủy nhiệm gây bối rối
cho châu Âu.
Tuy thế, càng về gần đây, những hoạt động tại
vùng Đông Ukraine, Biển Đen và biển Baltic của Nga chỉ khiến EU và Nato
"tìm ra mục tiêu chung" và đoàn kết lại.
Những tuyên bố mới nhất của Nato khi đón ông
Biden ở Brussels đầu tuần cho thấy nước cờ "gây áp lực vào phía Đông
Nato" không đạt mục tiêu.
Cùng lúc, khu vực Caucasus phía Nam của Nga
cũng có nhiều vấn đề.
Thủ tướng Mikhail Mishustin vừa lên tiếng công
khai phê phán chương trình phát triển Bắc Caucasus.
Thiếu vắng đầu tư và nạn tham nhũng, thất
nghiệp cao đang khiến các nhóm thanh thiếu niên tại khu vực này bất mãn và tìm
đến con đường dân tộc chủ nghĩa Hồi giáo, gây ra nguy hiểm cho an ninh Nga.
Các vấn đề bất ổn bên ngoài như Afghanistan,
Iran...đều có tác động trực tiếp đến biên giới phía Nam của Liên bang Nga.
Bộ trưởng Quốc phòng Sergei Shoigu vừa phải
thị sát Dagestan vào tuần trước và chỉ thị cải tổ hải đội trên biển Caspi mà
Nga chia sẻ với một số nước trong vùng.
Từ một hai năm qua, Nga đã cạnh tranh với Mỹ
và các nước Bắc Âu bằng việc tăng cường quân sự ở Bắc Cực.
Ngay trước cuộc gặp với ông Biden, Nga ra
lệnh cho Hạm đội Thái Bình Dương tập trận lớn nhất kể từ thời Liên Xô.
Hải quân Nga cũng vừa điều một số tên lửa
siêu thanh Kinzhal đến Quân khu phía Tây, theo báo Nga Izvestia. Với tầm bắn
2000 km, loại hỏa tiễn không đối đất này đã có mặt ở các căn cứ phía Nam của
Nga.
Bức tranh chung là Nga vẫn có tiềm năng quốc
phòng để thể hiện sức mạnh, nhưng kinh tế nói chung là yếu kém, theo đánh giá
của thinktank Geographical Futures.
https://ichef.bbci.co.uk/news/800/cpsprodpb/D902/production/_118945555_putin_biden.jpg
Tổng thống Biden từng
gọi người tương nhiệm Putin là 'kẻ giết người'
Mọi động thái quân sự có mục tiêu tối cao là
làm sao để Nga phải có "một ghế bên chiếc bàn chính trị cao cấp quốc tế",
điều tối quan trọng cho chính sự nghiệp của ông Putin.
Sarah Rainsford chia sẻ quan điểm này khi viết
trên BBC News từ
Moscow rằng hội nghị Geneva là "vấn đề vị thế" (status thing) cho
ông Putin.
Với hội nghị thượng đỉnh Geneva tuần này, ít
nhiều ông Putin đã đạt mục tiêu đó, nhưng chỉ là về hình thức.
Nếu ông đồng ý "hạ nhiệt" các điểm
nóng bên ngoài biên giới như Syria, Iran, Libya, ông Putin thậm chí còn có thể
ghi điểm với công chúng Nga vốn không mặn mà với các "thắng lợi" ở
chốn xa xôi khi mà mức sống của họ đang cần cải thiện.
Báo Nga, tờ Moscow Times (15/06) có bài của Felix
Light viết rằng đa số các nhà quan sát ở Nga "không mong đợi
cuộc gặp Biden - Putin tạo ra đột phá gì hết".
May lắm là hai bên sẽ "phục hồi quan hệ
ngoại giao ở mức sơ đẳng nhất, sau một thời gian quan hệ này bị tan rã hoàn
toàn", tác giả từ Nga cho biết.
***
TIN LIÊN QUAN
Tình báo Mỹ: Putin thúc đẩy
chiến dịch ủng hộ Trump, 'can thiệp' bầu cử Mỹ
17 tháng 3 năm 2021
.
Navalny, người chỉ trích
Putin có thể 'chết trong vài ngày tới', theo bác sĩ
18 tháng 4 năm 2021
.
Vụ hack của Nga: Joe Biden
nói Trump cần 'trưởng thành'
6 tháng 1 năm 2017
.
Trước hội đàm Geneva, Nga
tập trận tỏ sức mạnh với Mỹ tại Thái Bình Dương?
12 tháng 6 năm 2021
.
14 tháng 6 năm 2021
No comments:
Post a Comment